Hoe start je een restaurant? De complete gids voor beginners (2025)

Droom jij ervan om je eigen restaurant te beginnen? Dan ben je hier op de juiste plek. Hoe start je een restaurant is de gids voor iedere beginnende horecaondernemer.

In mijn gids leer je stap voor stap hoe je een restaurant opstart. Van het eerste idee tot aan de opening en verder. Als je dit gelezen hebt heb je geen dure cursussen of boeken meer nodig.

Alle informatie geef ik je gratis weg en alle artikelen zijn zo ingericht dat je zelf meteen aan de slag kan.

Deze onderwerpen worden in deze mega gids ‘hoe start je een restaurant’ besproken:

Waarom deze hoe start je een restaurant gids
Je idee en restaurantconcept
Regels en horecavergunningen
Het menu en de keuken
Interieur en beleving
Horecapersoneel vinden en behouden
Ondernemen in de horeca
Marketing en opening

Laten we snel van start gaan:

Waarom deze ‘Hoe start je een restaurant’ gids?

Om jouw van de beste informatie te voorzien heb ik 300 horecaondernemers benaderd en stelde ik ze één simpele vraag:

“Wat had jij graag willen weten vóórdat je begon?”

De antwoorden waren duidelijk: veel starters lopen tegen dezelfde problemen aan. En online is er weinig te vinden dat echt alles bij elkaar brengt. Tot nu toe!

Daarom heb ik deze gids gemaakt: een overzicht van meer dan 25 artikelen die jou helpen bij iedere stap.

1. Je idee en concept

1.0 Horecaondernemers en hun startersfouten

Dit is een must read voor elke starter! Waarom? omdat in dit artikel de horecaondernemers zelf aan het woord komen en vertellen welke startersfouten zij gemaakt hebben. Van wie kun je nu beter leren dan van iemand die het zelf al meegemaakt heb.

Dit artikel is er om er voor te zorgen dat jij niet in dezelfde valkuil stapt. Een gewaarschuwd mens telt voor 2.

Lees hier het volledige artikel: Restaurant starten: Restaurant eigenaren over hun valkuilen

1.1 Eerste stap bij een restaurant starten: Jouw idee + 5 tips om te starten

De eerste stap die je moet nemen is om jouw idee op papier te zetten. In dit artikel leer je waarom je een missie en visie moet hebben. Aan de hand van het model van Simon Sinek leer jij hoe je een goede missie, en visie kunt neerzetten. Daarnaast vind je diverse missie voorbeelden van andere horeca bedrijven, ter inspiratie.

Lees hier het volledige artikel: Hoe start je een restaurant 01: Jouw idee + 5 tips

1.2 Restaurantconcept kiezen

Met je visie op papier is het tijd om te kijken welk restaurantconcept hierbij past. In dit artikel bespreek ik welke kenmerken bij verschillende restaurantconcepten horen, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken.

Lees hier het volledige artikel: Hoe start je een restaurant 02: een restaurantconcept kiezen

1.3 Doelgroep bepalen

In dit hoofdstuk onderzoek je welke doelgroepen er zijn, wat hun bestedingspatroon is, hun motivatie om een horecazaak te bezoeken en hun culinaire gedrag. Vervolgens leer je hoe je een specifieke doelgroep koppelt aan een passend restaurantconcept.

Lees hier het volledige artikel: Hoe start je een restaurant 03: doelgroep bepalen

1.4 Wat is het unique selling point (usp) van jouw restaurant?

Een uniek selling point is iets unieks aan jouw horecazaak, dat (bijna) niet te kopieeren is door een ander. Hier ga je onderzoeken wat de kenmerken van een unique selling point zijn om vervolgens aan de slag te gaan met jouw een usp.

Dit proces kun je in 4 eenvoudige stappen doorlopen:

Analyseer bestaande horecagelegenheden
Verplaats jezelf in de gast
Maak een lijst met alles wat je verkoopt
Ideeën formuleren tot een Unique selling point

Lees hier het volledige artikel: Hoe start je een restaurant04: USP bepalen

1.5 Een concurrentieanalyse maken

De 5e stap in de gids Hoe start je een restaurant is het onderzoeken van de concurrentie. Hierbij ga je vaststellen wie de concurrentie is om vervolgens in 7 stappen de concurrentie te bepalen:

Breng de concurrentie in kaart
Bekijk hun online aanwezigheid
Ga dan de straat op en onderzoek de locatie
Breng de doelgroep van de concurrent in kaart
Om vervolgens te zien welke beleving de concurrent haar gasten meegeeft.
Let ook op het personeel of ze vakbewaam zijn en hoeveel personeel aanwezig is
De laatste stap: onderzoek of er ook geld verdiend wordt.

Lees het volledige artikel: Hoe start je een restaurant 05: concurrentie analyse maken

1.6 Een horeca locatie bepalen

De locatie bepaalt voor een groot deel het succes van een horecaonderneming. Een horecaondernemer zei eens: “De locatie bepaalt voor 75% het succes.” Het is dus belangrijk om hier veel tijd in te steken. Een geschikte locatie vinden doe je in zes stappen:

Bepaal wat voor een locatie geschikt is voor jouw restaurantconcept.
Controleer het bestemmingsplan, daarin staat omschreven waarvoor een pand gebruikt mag worden.
Onderzoek van het pand. Zijn deze geschikt voor horeca of moet er aanpassingen gebeuren om het geschikt te krijgen.
Bekijk wat de bedrijfsactiviteiten van de buren zijn en of je daar hinder van kunt ondervinden
Onderzoek de zichtbaarheid en toegankelijkheid van de locatie
Duik in de geschiedenis van de locatie. Waarom is de vorige eigenaar gestopt met het huren van de locatie?

Wanneer je deze 6 stappen doorloopt, dan weet je zeker dat je een locatie kiest die bij jouw concept én doelgroep past.

Lees hier het volledige artikel: Hoe start je een restaurant 06: een geschikte locatie vinden

2. Regels en vergunningen bij het starten van een horecazaak

Het fundament van jouw horecazaak is gelegd! Nu is het zaak om uit te zoeken welke horecavergunningen je nodig hebt. Dit zijn de 9 meest voorkomende horecavergunningen:

Drank en horecavergunning (alcoholvergunning): Dit is verplicht als je alcoholische dranken wilt schenken of verkopen. Je moet minimaal 21 jaar zijn en beschikken over een diploma Sociale Hygiëne
Exploitatievergunning: is nodig als je gasten ter plaatse eten en drinken. Deze vergunning wordt afgegeven door de gemeente en is bedoeld om de openbare orde en veiligheid te waarborgen
Terrasvergunning: vereist als je een terras wilt plaatsen op openbaar terrein of je eigen terrein. De voorwaarden verschillen per gemeente
Omgevingsvergunning: nodig voor bouw- of verbouwwerkzaamheden en voor het wijzigen van het gebruik van een pand. Check het omgevingsplan van de gemeente om te zien of jouw plannen passen binnen de geldende regels.
Omgevingsvergunning brandveilig gebruik: verplicht als je horecagelegenheid een verhoogd risico op brandveiligheid heeft, bijvoorbeeld bij slaapaccommodaties of grote aantallen bezoekers.
Milieuvergunning of melding Activiteitenbesluit: afhankelijk van de milieubelasting van je bedrijf. De meeste horecabedrijven vallen onder het Activiteitenbesluit en moeten een melding doen bij de gemeente.
Hygiënecode (HACCP): Je bent verplicht om te werken volgens de Hygiënecode voor de horeca, waarmee je voldoet aan de HACCP-eisen voor voedselveiligheid.
Bestemmingsplan: controleer of het pand waarin je je horecazaak wilt vestigen, de juiste bestemming heeft volgens het bestemmingsplan van de gemeente.
Uitstalvergunning: vereist als je reclameborden, menukaarten of andere uitstallingen buiten je horecazaak wilt plaatsen. De regels hiervoor verschillen per gemeente.

Bepaal welke horecavergunningen je nodig hebt voor jouw restaurantconcept.

Lees hier het volledige artikel: Hoe start je een restaurant 07: Horecavergunningen regelen

3. Je eerste restaurant openen: Het menu en de keuken

In deel 3 van Hoe start je een restaurant gaan we het hebben over je menu en de keuken. Laten we eerst kijken naar de samenstelling van je menu

3.1 De samenstelling van je menu

In dit artikel wordt besproken welke factoren van belang zijn bij het ontwikkelen van een menukaart. Vervolgens wordt besproken hoeveel gerechten er op het menu moet komen en hoe je het beste de verkoopprijs kunt berekenen.

Lees hier het uitgebreide artikel: Hoe start je een restaurant: de samenstelling van het menu

3.2 Kostprijs berekenen van je gerechten

Wanneer je je menukaart hebt samengesteld, dan is de volgende stap het berekenen van de kostprijs. Hierbij reken je dus de kostprijs van 1 gerecht uit. Dit kun je doen met behulp van een kostprijsfiche. In dit artikel laat ik stap voor stap zien hoe je dat kunt doen. Vervolgens laat ik je zien hoe je met behulp van standaard recepturen er voor zorgt dat je steeds de juiste kwaliteit kunt leveren. Tot slot ga ik in de op de contributie marge, wat het is en hoe je dit berekent.

Lees hier het uitgebreide artikel: Hoe start je een restaurant: kostprijs berekenen

3.3 Het inrichten van een horecakeuken

Wanneer je een horecakeuken gaat inrichten dan moet je kijken naar:

Het restaurantconcept: Want bij een luxe restaurant wordt het eten vaak ambachtelijk bereid en dan heb je een andere keuken nodig dan bij een Fastfood restaurant. Hier komt het eten vaker voorbewerkt aan.
Je menukaart: Heb je een menukaart met vis, vlees en daarnaast ook pizza en pannenkoeken? Dat betekent meerdere kookprocessen en dus een grotere keuken.
Het aantal couverts: Wanneer je bijvoorbeeld 200 couverts nodig hebt dan heb je meer keukenruimte nodig, dan met minder couverts

Vervolgens ga je kijken naar de keukenvoorzieningen want hieraan worden strenge eisen gesteld. Deze eisen staan in de hygienecode. Dit zijn de belangrijkste:

Hygiene: De ruimten in de keuken dienen makkelijk en snel kunnen worden gedesinfecteerd.
Veiligheid: De koks moeten op een veilige manier hun werk kunnen doen.
Ergonomie: houdt rekening dat je de keuken aanpast op de mens door bijvoorbeeld korte loopafstanden aan te houden.
Milieu: Werk met energiezuinige apparatuur.

Lees hier mijn volledige artikel: Hoe start je een restaurant 15: bouw van een restaurantkeuken

3.4 Het belang van een goede routing in een horecakeuken

Met de routing van de keuken wordt bedoeld: de weg dat voedsel, afval, afwas en personeel aflegt in een keuken. Daarnaast gaat het er om hoe je dit zo goed mogelijk inricht. Hierbij moet je rekening houden met 3 soorten routing

Grondstoffen- en product routing: de route die een product door de keuken aflegt.
Afval routing: afvalrouting gaat over de route die het afval in de keuken aflegt.
Personeelsrouting: Personeelsrouting is de weg die het personeel door de keuken aflegt.

Waarom is dit belangrijk?

Een slimme routing voorkomt kruisbesmetting, houdt alles hygiënisch (HACCP!) en zorgt voor rust in de keuken. Denk bijvoorbeeld aan aparte ingangen voor leveringen, en gescheiden zones voor schone en vuile vaat. Kleine zaken? Nee, dit bepaalt je hele werkcomfort.

Tip: Teken eens een plattegrondje van je keuken en teken de routes in. Je ziet snel waar knelpunten zitten.

Lees mijn artikel over hoe start je een restaurant: Routing en layout

3.5 De koude keuken

In de koude horeca keuken wordt mise & place gemaakt voor de koude bereidingen zoals salades, koude sauzen en desserts.

Een groot restaurant met dito keuken kan een koude keuken indelen in 5 ruimten. Let op: deze ruimten zijn van toepassing voor een grote keuken.

Ontvangstruimte: Hier worden de inkomende goederen afgeleverd en opgeslagen
Ruimte voor opslag van de goederen: Dit zijn de ruimten waar alle producten worden opgeslagen. In de koude keuken zijn dit diepvries en koelruimte.
Ruimte ten behoeve van de voorbereiding van koude producten: Hier worden vieze producten bewerkt. Bijv Aardappelen die geschilt worden.
Tussenopslag van de producten: Hier worden de producten opgeslagen die al een bewerking hebben ondergaan.
Bereidingsruimte koude producten en componenten: Hier worden de voor en nagerechten gemaakt.

Heb je een kleine keuken? Dan combineer je deze zones slim, maar zorg je wel voor scheiding tussen vuil en schoon. Bijvoorbeeld: groente wassen doe je niet op dezelfde plek als salades opmaken.

Lees hier het volledige artikel: Hoe start je een restaurant 17: de koude keuken

3.6 De warme keuken

De warme keuken is het hart van je zaak. Hier bereid je alle warme gerechten. Daarom moet deze ruimte praktisch, veilig en efficiënt zijn ingericht.

De standaard apparatuur in een warme keuken:

Fornuizen (gas of inductie)
Ovens (klassiek of combi-steamers)
Frituurpannen
Grill of plancha

Andere handige apparaten:

Salamander (voor gratineren of warmhouden)
Bain-marie (voor warme sauzen of soep)
Magnetron (voor snelle opwarming, niet als kookmiddel!)

Denk ook aan:

Goede afzuiging (vet en damp moeten weg)
Brandveiligheid (blusdeken, brandblusser!)
Ruimte tussen de apparatuur om veilig te kunnen werken

Lees hier het volledige artikel: Hoe start je een restaurant 18: de warme keuken

3.7 Uitgiftepunt en afwaskeuken

Uitgiftepunt:

Hier komt alles samen. Het is de schakel tussen keuken en bediening. Zorg dat je genoeg ruimte hebt om borden op te maken, warm te houden en te communiceren met de bediening. Gebruik bijvoorbeeld warmhoudplaten of een heatlamp.

Afwaskeuken:

Wordt vaak vergeten, maar is superbelangrijk. Richt ‘m logisch in:

Vuil komt binnen op de ene kant (vaat, pannen).
Er is een voorspoelzone (met dompelbak of sproeier).
Daarna gaat alles de vaatwasser in.
Aan de andere kant komt alles schoon eruit.

Zorg dat schoon en vuil nooit kruisen. Zo voorkom je dat net gewassen borden weer besmet raken. Dit is een HACCP-eis.

Lees het volledige artikel: hoe start je een restaurant 19: uitgifte en afwas

4. Horeca Interieur en beleving

We zijn al weer bij het 4e deel van hoe start je een restaurant aanbeland: het interieur. Laten we eens kijken hoe je een sfeervol restaurant interieur.

4.1 Een sfeervol horeca interieur ontwikkelen

Het interieur van je restaurant bepaalt de eerste indruk. Het zorgt ervoor dat gasten zich welkom voelen, langer blijven zitten én eerder terugkomen.

Een sfeervol interieur draait om meer dan alleen mooie stoelen en tafels. Het gaat om de totale beleving. Dus: wat wil je dat gasten voelen als ze binnenstappen? Werk dit uit in een plan en speel daarbij in op de vijf zintuigen: zien, horen, ruiken, voelen en proeven.

Een handige eerste stap is het maken van een moodboard. Zo krijg je snel beeld bij de sfeer die je wilt neerzetten.

Let bij het inrichten op de volgende onderdelen:

Dit zijn de belangrijkste onderdelen in een horeca interieur:

Ontwikkel een vloerplan: zorg voor een slimme indeling van de ruimte, zodat het personeel efficiënt kan werken én de gast comfortabel zit.
Planning van het licht: gebruik licht om sfeer te maken en je gerechten mooi uit te laten komen
Toiletten: gebruik licht om sfeer te maken en je gerechten mooi uit te laten komen.
Indekken van de tafel: de keuze van het tafelmaterialen heeft ook invloed op de verwachtingspatroon van de gast en geeft een impressie van het eten dat geserveerd wordt.
Opslag en koeling: waar bewaar je bestek, servetten en schoonmaakspullen? Heb je extra koelingen nodig voor verse producten?
Uitstraling personeel: zorg ervoor dat het personeel qua uitstraling past bij het restaurantconcept en de doelgroep die je voor ogen hebt.
Akoestiek: slechte akoestiek maakt een ruimte oncomfortabel. Gebruik gordijnen, planten of panelen om dit te verbeteren.
Ontwerp menukaart: de vormgeving van je kaart (papier, lettertype, foto’s) moet passen bij je interieur en uitstraling.
Muziekstijl: kies muziek die past bij je concept én je doelgroep. Laat je persoonlijke smaak los.
Geuren: geuren roepen herinneringen op en kunnen de eetlust stimuleren. In een open keuken komt dit vanzelf, anders kun je dit subtiel toevoegen

Lees hier mijn uitgebreide artikel: Hoe start je een restaurant12: een sfeervol interieur ontwikkelen

4.2 Het juiste restaurant meubilair kiezen

In deze paragraaf ga je kijken welke materialen je nodig hebt om een tafel op te dekken maar ook hoe je de juiste meubels selecteert zodat dit bijdraagt aan de ambiance die je in je restaurant creëert.

Het kiezen van restaurant meubilair gaat in 5 stappen:

Restaurant meubilair en omzet: alles begint bij je restaurantconcept en doelgroep: deze bepalen hoeveel gasten je wil ontvangen en hoe lang ze gemiddeld blijven zitten. In fastfoodzaken draait het om snelle doorloop, dus kies je voor stevige, functionele meubels. In een luxe restaurant draait het om comfort, met ruime zitplaatsen en zachte stoelen waar gasten langer willen blijven.
Bepalen van het aantal zitplaatsen: bij het bepalen van het aantal zitplaatsen kijk je naar het verschil tussen verdienend en niet-verdienend oppervlak. Afhankelijk van je concept reken je uit hoeveel m² je nodig hebt per gast. In luxe zaken is dat meer dan in een casual restaurant.
Tafels en stoelen: denk na over het budget, de vorm van de tafels (rond, vierkant, rechthoekig), en of je nieuw of tweedehands meubilair wil kopen. Test bij voorkeur een sample in je ruimte. Let bij stoelen op zithoogte (40–45 cm), schoonmaakgemak en comfort. Voor tafels geldt: gladde bladen zijn makkelijker schoon te maken en verstelbare poten zijn handig bij ongelijke vloeren.
Aankleding tafels: Tot slot kijk je naar de aankleding van de tafels: servies, bestek, servetten en tafelkleed. Luxe restaurants investeren meer in hoogwaardige materialen. Denk ook aan de juiste hoeveelheden servies – meestal 1,5 tot 2,5 keer het aantal couverts – en hou rekening met breuk of verlies.

Lees hier mijn uitgebreide artikel: Hoe start je een restaurant14: het meubilair kiezen

4.3 Horeca bar inrichting

De bar is meer dan een werkplek. Het is een verlengstuk van je concept – en kan zelfs een publiekstrekker zijn.

Er zijn 3 soorten bars:

Productiebar (geen zitplaatsen): voor koffie, drank en service.
Wachtruimtebar: gasten wachten hier tot hun tafel klaar is.
Volwaardige bar: gasten kunnen hier eten en drinken – ideaal voor hoge drankmarges en gasten die solo komen eten.

Let hierop bij de inrichting van een bar:

Locatie: Het voorin plaatsen van een bar is uitnodigend, centraal is efficiënt voor het personeel en achterin geeft rust. Check ook de ligging van elektra en waterleidingen.
Uitrusting: Glazen, koffiemachine, ijsmachine (capaciteit = aantal gasten + keukenverbruik) en basisgereedschap zoals jiggers, barspoons, snijplankjes, etc.
Vergunningen: Check de regels voor drank, hygiëne en ventilatie.
Inspiratie: Bezoek andere zaken en kijk wat werkt, of juist niet.

Laatste tip: zorg dat alles, van stoel tot geur, past bij het gevoel dat jij je gasten wilt geven. Dan klopt het plaatje én komen ze terug.

Lees hier mijn uitgebreide artikel: Hoe start je een restaurant14: het opstarten van de bar

5. Hoe vind je horeca personeel?

Deel 5 van de hoe start je een restaurant artikel gaat over het vinden van het juiste personeel en het trainen van je team.

5.1 Horeca Personeel vinden

De eerste personeelsleden die je meestal nodig hebt, zijn een chef-kok en een hoofd van de bediening. Tenzij je natuurlijk zelf op de vloer staat. Ga je een chef-kok zoeken? Dan zijn dit een paar handige manieren om te starten:

Bekijk je eigen netwerk: Heb je chefs in je eigen netwerk of ken je mensen in die je in contact kunnen brengen met een chef?
Plaats een vacature: op een website zoals Indeed of de Nationale vacaturebank.
Huur een recruitmentbureau in: Dit kost meestal pas geld wanneer ze een geschikte kandidaat hebben gevonden.
Plaats een advertentie: bijvoorbeeld in horecavak- dagbladen
Mond tot mond reclame: praat met leveranciers. Wellicht kennen ze een (sous) chef die van baan wil veranderen.
Ga eten bij restaurantconcepten die hetzelfde zijn als de jouwe: achterhaal wie de (Sous) chef is en neem contact op. Misschien willen ze zelf niet van baan wisselen maar weten ze een geschikte collega.
Schakel social media in:er zijn jonge souschefs die online een portfolio aan het opbouwen zijn. Meestal doen ze dit via Instagram . Denk ook eens aan LinkedIn.
Schakel de hulp in van koksscholen. De docenten daar hebben veel contacten in de horeca en wellicht weten zij iemand.

Wanneer je een kandidaat gevonden hebt is het belangrijk om zijn werkwijze te achterhalen. Dit kun je doen door referenties na te trekken.

Lees het volledige artikel: Hoe start je een restaurant 20: Horeca personeel vinden

5.2 Nieuwe medewerkers trainen

Voordat je iemand iets kunt leren, moet je eerst weten wat voor service je wilt bieden. Wat past bij jouw concept? Wat verwacht je doelgroep?

Op basis daarvan kun je een trainingsplan maken. Dat bestaat meestal uit twee delen:

1. Informatieve training

Hierin geef je je nieuwe medewerkers achtergrondinformatie:

Vertel over je restaurantcultuur: hier komt de waarom,- hoe,- en wat,- vraag goed van pas. Waarom ben je je restaurant begonnen, hoe ga je het doen en wat ga je doen.
Wie zijn je gasten en welke beloftes maak je: dit gaat over jouw uniek verkoop argument. Wat onderscheid jouw restaurant van de concurrentie. Wie is je doelgroep en wat kan je doelgroep verwachten als ze bij je komen eten?
Bespreek de werksfeer in je restaurant: is de werksfeer informeel? en mogen de medewerkers elkaar met de voornaam aanspreken? is een grapje af toe niet erg? Of is het formeel en spreek je de Chef-kok aan met chef? en dien het personeel met 2 woorden te spreken?
Bespreek het huishoudelijkreglement: dit zijn richtlijnen hoe je binnen het restaurant met elkaar omgaat. Worden regels overtreden, dan kun je als werkgever de medewerker handhaven.
Personeelszaken: Laat de medewerkers hun contract tekenen. Vertel wanneer ze uitbetaald krijgen, hoe ze vakantiedagen kunnen aanvragen etc. Tijdens deze bijeenkomst kun je bijvoorbeeld ook kleding uitreiken.
Rondleiding door het restaurant: geef de nieuwe medewerkers een rondleiding door het restaurant. Laat zien waar ze de kantine kunnen vinden, waar ze zich kunnen omkleden, waar de personeelsuitgang zit. Welke andere faciliteiten bij het restaurant horen.
Toelichting over het verdere trainingsproces: wat kunnen de nieuwe medewerkers na deze informatieve bijeenkomst verwachten?
Laat de medewerkers kennismaken met de chef-kok en restaurantmanager
Overhandig een kopie van de menukaart: Loop deze even door en beantwoord mogelijke vragen. Een kopie kunnen ze mee naar huis nemen en daar bestuderen.

2. Praktijktraining

Sommige dingen leer je niet uit een boekje. Die moet je ervaren. Denk aan het gebruik van de kassa, gastvrijheid in de praktijk of mise-en-place.

Zo haal je het meeste uit de praktijktraining:

Laat elke stap zien: stap voor stap de werkzaamheden uitleggen. Waarschijnlijk heb jij het al vaak gedaan maar iemand anders waarschijnlijk niet
Moedig vragen stellen aan: stomme vragen bestaan niet, je bent alleen stom als je niets vraagt. Door aan te moedigen van het stellen van vragen stimuleer je dat iemand over de stof gaat nadenken.
Laat de nieuwe medewerker eerst naar jou kijken en laat het daarna zelf doen. zo laat je eerst zien hoe het moet. Daarna laat je nieuwe medeweker alles doen en kun jij toekijken en eventueel feedback geven.
Plan trainingsmomenten altijd in op rustige momenten: zo heb je alle tijd om alles goed uit te leggen en wordt je niet steeds onderbroken omdat het druk is. Als dit niet kan zet dan een extra medewerker in die zich puur op het geven van de training richt.
Laat medewerker meerdere weken meelopen: wel onder begeleiding van een mentor natuurlijk. Geef ze naar verloop van tijd meer verantwoordelijkheden, zoals omgaan met geld.

Lees mijn volledige artikel hier: Hoe start je een restaurant 20B: training van nieuwe medewerkers

6. Een horecazaak opzetten: Ondernemen

Je bent alweer in het zesde deel van ‘Hoe start je een restaurant’ aanbeland. Dit hoofdstuk gaat over ondernemen. Onderwerpen zoals het schrijven van een horecaondernemingsplan en het vinden van startkapitaal komen aanbod. Ook het kopen van een bestaand restaurant, een huurovereenkomst tekenen en een rechtsvorm wordt besproken.

6.1 Horeca ondernemingsplan schrijven

In een horeca ondernemingsplan geef je gedetailleerd weer hoe je je restaurant gaat opzetten. Hiermee krijg je inzicht in de kansen en bedreigingen van je restaurant. Daarnaast geeft het plan ook inzicht hoeveel je moet verkopen om winst te draaien.

Deze 15 onderwerpen horen in een restaurant ondernemingsplan:

Samenvatting horeca ondernemingsplan: de samenvatting van het horeca ondernemingsplan geeft een overzicht van je plan in het geheel, een introductie van wat de lezers kunnen verwachten.
Het Restaurantconcept: hier wordt beschreven welk restaurantconcept je gekozen hebt en wat jouw restaurant uniek maakt (usp)
Het management: Deze paragraaf gaat over de mens achter het bedrijf. Vertel hier ook waarom jij geschikt bent om een bedrijf te starten en te runnen.
Missie, visie horeca ontwikkelen: Hier beschrijf je de Waarom, hoe en wat vraag.
De horeca markt: Geef een beschrijving weer van de horecamarkt op lokaal- en regionaal niveau.
Doelgroep en potentiële gasten: Op welke doelgroep ga je je richten en wat is oa het bestedingsniveau?
Locatie, locatie, locatie: waarom heb je voor een bepaalde locatie gekozen? Beschrijf verder nog de zichtbaarheid van de locatie.
Marketing: beschrijf welke acties je gaat ondernemen om onder de aandacht van de doelgroep te komen en hoe je deze mensen in je restaurant gaat krijgen.
Het horeca personeel: beschrijf hoe je mensen gaat werven voor de openstaande vacatures.
De financiën: Dit is het meest belangrijke van het plan. Hier laat je zien welke investeringen je nodig hebt om van start te gaan. Vervolgens ga je laten zien hoe je de boel gaat financieren. Dan maak je nog een winst,- en verliesrekening en heb je een liquiditeitsbegroting nodig om te laten zien welke inkomsten en uitgaven er zijn.
Welke rechtsvorm kies je? Kies uit de eenmanszaak, VOF of BV. Schrijf je daarna in bij de Kamer van koophandel
Je persoonlijke financiën: Het is nodig om je persoonlijke financien te laten zien. Toon aan welke bezittingen en schulden je hebt.
Welke horeca vergunningen heb je nodig? Maak een lijst met horecavergunningen en verzekeringen die je nodig hebt.
Welke horeca specialisten heb je ingehuurd? Geeft hier weer welke horeca specialisten je hebt ingehuurd.
Bijlagen horeca ondernemingsplan: Stop hier de informatie in die niet perse in het hoofplan hoeven.

Wanneer je deze stappen doorlopen hebt, dan heb je een ijzersterk plan waarmee je naar potentiële geldschieters kan gaan. Maar hoe vind je nu startkapitaal?

Lees het uitgebreide artikel hier: Hoe start je een restaurant: een horecaondernemingsplan schrijven

6.2 Startkapitaal voor een horecazaak vinden

Deze paragraaf gaat over het vinden van startkapitaal van jouw horecabedrijf. Deze vormen van startkapitaal zijn er:

Financiering met eigen spaargeld: waarbij je je eigen middelen inzet om je horecazaak te starten.
Startkapitaal van vrienden en familie: hierbij leen je bij je vrienden of familie geld om van start te gaan.
Lening via de bank: je gaat met je horecaondernemingsplan onder je arm naar de bank om een lening af te sluiten.
Crowdfunding: bij Crowdfunding leggen meerdere investeerders een bepaald bedrag in. In ruil hiervoor ontvangen de investeerders maandelijks rente.
Microkrediet: deze lening is speciaal voor startende ondernemers. Je kunt hier maximaal € 50.000 euro lenen.
Huurvrije periode:

Nu je weet welke vormen van startkapitaal er zijn kun je nadenken welke vorm van startkapitaal het beste bij je past.

Lees het uitgebreide artikel hier: Hoe start je een restaurant22: startkapitaal vinden

6.3 Een bestaand restaurant kopen

Je kunt een restaurant van de grond af aan opbouwen of je kunt een bestaand restaurant kopen.

Wat zijn de voordelen van een bestaand restaurant overnemen ten op zichte van een restaurant van de grond af opbouwen?

Dit zijn de voordelen:

Je kunt een bestaand restaurant sneller heropenen;
De kosten zijn meestal een stuk lager, want het restaurant is al ingericht;
Het financiële risico is een stuk minder. Zeker als je een goedlopend bestaand restaurant overneemt;
Je kunt al putten uit een bestaande vaste gastenkring;
Je hebt meteen een goede cashflow;
Er is al een pand met de daarbij behorende vergunningen.

Dit zijn de nadelen

Het is een pittige klus als het restaurant niet loopt. Zeker als het ook nog een slechte reputatie heeft. Dan is het nodig om een nieuw restaurantconcept te starten
Het restaurant is verouderd, daardoor zijn er hoge onderhoudskosten
Sommige mensen mijden het restaurant om eerdere ervaringen
Het restaurant is ingericht naar de wensen en smaken van iemand anders. Dat moet wel bij jou als persoon passen.

Mocht je toch beslissen een bestaand restaurant over te nemen, let dan hier op:

Let op deze zaken bij aankoop bestaand restaurant

Waarom staat het restaurant te koop? Is dit om persoonlijke redenen, zoals wanneer een eigenaar met pensioen gaat. OF maakt het restaurant geen winst. In dat geval moet je uitzoeken waarom het de huidige eigenaren niet gelukt is om winst te draaien
Hoe staat het restaurant er financieel voor? Zijn er nog openstaande schulden? Wat is de omzet per week, maand, kwartaal en jaar?
Locatie locatie locatie: Komt ook hier weer om de hoek kijken. Hier moet je weten wat de toegevoegde waarde is van de locatie aan je horecabedrijf. Zoek ook uit of je het huidige huurcontract verder zet of dat er een nieuw contract komt.
Horecavergunningen: welke vergunningen zijn er bij het huidige concept aanwezig? Welke horeca vergunningen moeten er bij een nieuwe eigenaar vervangen worden?
Concurrentiebeding: Vraag je af of het nodig is dat de huidige eigenaren een concurrentiebeding moeten ondertekenen.

Je weet nu of het voor jou gunstig is om een bestaand horecabedrijf over te nemen of helemaal vanaf begin af aan te starten. De volgende stap in ‘hoe start je een restaurant’ is om een huurovereenkomst te tekenen.

Lees hier het uitgebreide artikel: Hoe start je een restaurant: een bestaand restaurant kopen

6.4 Een huurovereenkomst tekenen

Huur is een overeenkomst waarbij de verhuurder een goed in gebruik geeft aan een huurder. Dit goed wordt aan de huurder aangeboden tegen een bepaalde prijs.

De verhuurder stelt deze prijs vast met behulp van een huurindexering. Daarna kan de prijs nog veranderen tijdens onderhandelingen tussen de verhuurder en huurder.

Voordat je op zoek gaat naar een horecapand, is het handig om eerst langs de makelaar te gaan. Je moet weten hoe het zit met de beschikbaarheid van huurpanden in de regio en de prijs per vierkante meter.

Eisen aan een horecapand

Houd er rekening mee dat wanneer je een huurcontract gaat ondertekenen dat het pand aan een aantal eisen moet voldoen:

De oppervlakte van het pand dient minimaal 35m2 te zijn
De hoogte van het pand, vanaf de grond gemeten tot aan het plafond moet minimaal 2,40 meter zijn
Er dienen 2 van elkaar gescheiden toiletgroepen met wasbak aanwezig zijn. Plus ventilatie om het pand van verse lucht te voorzien
Er moet in het pand een voorziening voor drinkwater, elektriciteit en telefoon zijn
Op de aanvraag dient elke ruimte in het pand vermeld worden. Terras moet ook worden vermeld
Naast horeca-activiteiten mag je geen detailhandel activiteiten verrichten.

Verder zijn er nog een aantal interessante clausules waar je even op moet letten:

Interessante clausules huurcontract

Huur: welke vierkante meters zijn er winstgevend en welke niet. Voorbeeld van een winstgevende ruimte is de ruimte waar mensen eten en drinken. Een niet winstgevende ruimte is bijvoorbeeld het toilet.
Let op de huurtermijn: meestal is deze 5 jaar met een optie voor nog eens 5 jaar. Zorg dat je minimaal 5 jaar hebt, dat is het minimum wat je nodig hebt om van start te gaan.
Huurincentives: dit zijn stimulansen om het verhuren te stimuleren. Denk bijvoorbeeld aan een huurvrije periode, percentage van de omzet, tijdelijke huurverlaging of flexibel huren. Welke is voor jou mogelijk interessant?
Borg: Wanneer je een horecapand huurt, dan moet je 2 tot 6 maanden borg vooraf betalen.
Werkzaamheden huurder/verhuurder: leg de verdeling onderhoudsplicht vast. Dat is wie is verantwoordelijk voor welke onderhoud.
Geplande reparaties in de toekomst: heeft de verhuurder in de toekomst reparaties gepland staan waar jij last van kunt ondervinden?
Verbouwingen aan het pand: mag je van de verhuurder aanpassingen aan het pand doen om het horecaproof te maken? Kun je daar ook de benodigde vergunningen voor krijgen?
Onvoorziene gebeurtenissen: Is er voor als bijvoorbeeld de verbouwing uitloopt dat je nog geen huur gaat betalen.
Arbitrage clausule: staat in veel contracten. Als je onenigheid hebt met de verhuurder dan ga je naar de arbitrage commissie. Die treedt op als bemiddelaar.
Bescherming tot faillissement / verkoop pand verhuurder: mocht de verhuurder failliet gaan of het pand verkopen dan ben je hier tegen verzekerd.
Mogelijke verkoop: zorg er voor dat wanneer je de tent wilt verkopen, dat de verhuurder dan meewerkt.
Openingstijden: zorg dat de openingsdagen en tijden vermeldt staan in het huurcontract.

Dit zijn de interessante huurclausules waar je op moet letten bij het huren van een horecapand. Als je besluit om in zee te gaan met een verhuurder, zorg er dan voor dat je de achtergrond onderzoekt. JE gaat immers een langdurige relatie met elkaar aan.

Lees hier het uitgebreide artikel over Hoe start je een restaurant 25: een huurcontract tekenen

6.5 Rechtsvorm kiezen

Wanneer je een rechtsvorm gaat kiezen, dan moet je je eerst inschrijven in het handelsregister. Dit is verplicht en doe je bij de Kvk.

Laten we eens kijken welke rechtsvormen interessant zijn voor de horeca.

Eenmanszaak: 1 persoon is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen. Wanneer de zaak failliet gaat dan is deze persoon ook prive aansprakelijk.
VOF: de vennootschap onder firma is een samenwerking tussen 2 of meerdere personen. Het bedrijf heeft dan een gemeenschappelijke naam en een afgescheiden vermogen. Deze rechtsvorm is populair bij horeca-echtparen vanwege de fiscale voordelen, zoals de zelfstandige aftrek.
CV: commanditaire vennoot. Dit is een speciale vennootschap onder firma want er is hierbij sprake van een stille vennoot. Dit is vaak een investeerder.
BV: besloten vennootschap is een rechtspersoon. Dit houdt in dat het een zelfstandige entiteit of organisatie is. Deze rechtsvorm kom je in de horeca vaak tegen want het is de meest geliefde vorm bij aansprakelijkheid. Gaat de BV bijvoorbeeld failliet, dan kunnen schuldeisers je alleen zakelijk aansprakelijk stellen en dus niet privé.

Dit was het! Deel 6 van ‘hoe start je een restaurant’ zit er op! We gaan nu naar het laatste deel waar je je promotie strategie gaat uitrollen en je je restaurant gaat voorbereiden op de opening!

Lees hier het uitgebreide artikel: Hoe start je een restaurant 24: Een rechtsvorm kiezen

7. Marketing & Opening

Als horecaondernemer is restaurant marketing onmisbaar om gasten te trekken én te behouden. In dit artikel leer je wat marketing precies inhoudt en hoe je daar slim mee omgaat, zowel vóór als na de opening van je zaak.

7.1 Horeca marketing in 2025

Horeca marketing begint met het bouwen van een sterk merk. Dat is niet alleen je logo of menukaart, maar de hele beleving die je je gasten biedt. Denk aan sfeer, uitstraling, communicatie en de belofte die je telkens waarmaakt. Een goed merk roept gevoelens op en zorgt ervoor dat mensen jouw restaurant onthouden. Bekende voorbeelden zijn: Vapiano (vers) of Stach-Food (duurzaam). Mensen gaan dus liever naar een herkenbaar concept dan naar ‘zomaar’ een restaurant. Door één duidelijk woord te kiezen dat bij jouw zaak past, geef je gasten een reden om telkens terug te komen én jou aan te raden bij anderen.

Horeca marketing vóór de opening: start je met zichtbaarheid creëren. Wacht dus niet tot de laatste weken. Gebruik bijvoorbeeld:

een ‘voorlopig menu’ op je ramen
organiseer een sneak peek
of een proeverij.
Laat flyers drukken met jouw signature gerechten.
Verstuur een mediakit naar lokale pers en foodbloggers.

Vooral bij minder zichtbare locaties is dit cruciaal om mensen naar je toe te trekken.

Horeca marketing na de opening is het zaak om door te pakken.

Organiseer creatieve acties zoals gratis proefsamples bij de deur of op de lokale markt.
Laat mensen letterlijk proeven wat jij te bieden hebt.
Denk ook aan een lunchactie met korting of een borrelmoment voor bedrijven in de buurt. Als je bezorgt, kun je een lunchbox opsturen naar potentiële klanten.

Kortom: restaurant marketing draait niet alleen om reclame maken, maar om het bouwen van een merk dat blijft hangen. Hoe sterker je merk en hoe creatiever je marketing, hoe groter de kans dat jouw restaurant een succes wordt.

Lees hier het uitgebreide artikel: hoe start je een restaurant 26: Marketing

7.2 Social media in de horeca

Social media is erg belangrijk voor jouw restaurant. Gasten checken eerst je online foto’s en reviews voordat ze een reservering maken.

Zorg dus dat je zichtbaar bent op platforms zoals Instagram, Facebook of TikTok.

Begin met één of twee kanalen. Instagram is top voor mooie foto’s en Reels, terwijl TikTok goed werkt voor korte video’s met sfeer of grappige momenten. Kies wat bij jou past en waar je doelgroep actief is.

Plaats regelmatig berichten (2-3 keer per week) en laat vooral het eten, het team en de sfeer zien. Zorg dat je berichten reacties uitlokken, bijvoorbeeld door een poll of vraag te stellen. Hoe meer reacties, hoe meer mensen je zien.

Gebruik hashtags om beter gevonden te worden, en maak content die mensen willen delen. Social media is geen reclamebord, maar draait om contact maken.

Zoek je personeel of wil je netwerken? Gebruik dan ook LinkedIn om je restaurant professioneel te laten zien.

Lees hier het uitgebreide artikel: hoe start je een restaurant 27: social media in de horeca

7.3 De openingsdag restaurant plannen

Een van de laatste stappen die je in de startfase gaat zetten is het organiseren van een openingsdag. Op deze dag kun je de gasten eindelijk laten zien wat je de afgelopen tijd bereikt hebt.

Vanaf dit moment, ga je bouwen aan relaties met je gasten zodat ze steeds blijven terugkomen.

Laten we eens kijken wat nu de ingrediënten zijn van een succesvolle openingsdag.

Plan de openingsdag: Kies een datum en stel een draaiboek op.
Draai een test opening: zodat je personeel al een keer proef kan draaien en dat je alle kinderziektes er uit haalt.
Zoek je toekomstige gasten op! Geef ze een proefsample van je gerechten en de menukaart.
Werk aan je imago: Vraag je af of je samen kunt werken met een goed doel in de buurt.
Schakel de media in: betrek lokale media bij opening zodat je meteen publiciteit krijgt.

Lees hier het uitgebreide artikel: Hoe start je een restaurant 29 organiseer een openingsdag

7.4 Waarom gaan restaurants failliet?

Helaas gaat 1 op de 3 restaurants binnen het eerste jaar al failliet. Meestal komt dat door een combinatie van fouten. Hieronder lees je de meest voorkomende valkuilen – en hoe jij ze kunt voorkomen.

Geen horeca-ervaring Veel starters hebben een droom, maar geen praktijkervaring. Ze stoppen al hun spaargeld in een restaurant zonder goed te weten waar ze aan beginnen. Zorg dus dat je leert van anderen of zelf ervaring opdoet.
De eigenaar werkt niet mee Alleen maar aan het terras zitten met een wijntje klinkt leuk, maar je zaak heeft jou keihard nodig. Zeker in het begin.
Slechte locatie Een goede locatie kost geld, maar een slechte locatie kost je gasten. Wees eerlijk over je zichtbaarheid en bereikbaarheid.
Slecht personeelsbeleid Nieuwe mensen niet inwerken, geen waardering tonen of slecht communiceren: zo raak je je team snel weer kwijt.
Geen systemen of structuur Zonder duidelijke processen doe je elke dag iets anders. Dat kost tijd, geld en kwaliteit.
Geen duidelijke restaurantcultuur Je moet weten waar je voor staat. Dat helpt je niet alleen met marketing, maar ook om het juiste personeel aan te trekken.
Slechte gastvrijheid Gastvrijheid is meer dan vriendelijk zijn. Gasten willen zich gezien, gehoord en welkom voelen – vanaf het eerste moment.
Geen inzicht in je cijfers Zonder grip op je foodcost, personeelskosten en marges weet je niet of je winst maakt of langzaam richting problemen glijdt.
Te hoge opstartkosten Veel ondernemers vergeten een buffer. Dan komt er een tegenvaller en zit je meteen in de schulden.
Geen marketingplan Als niemand weet dat je bestaat, komen er ook geen gasten. Zichtbaarheid is cruciaal, vanaf dag één.

Hopelijk heb ik je met deze tips laten inzien welke stappen je moet nemen om goed van start te gaan. Dit was deel 7 van de mega gids hoe start je een restaurant en tevens het laatste deel.

Lees hier het uitgebreide artikel: hoe start je een restaurant 30: waarom gaan restaurants failliet

Erik.

Afbeelding: Syed Ahmad on Unsplash

Hoe start je een restaurant: De complete gids voor beginners (2025)