Je bent aanbeland bij het schrijven van een restaurant ondernemingsplan.
Hoe werkt dit artikel?
De onderwerpen die in een ondernemingsplan komen te staan heb ik voor je benoemd.
Met de daarbij behorende uitleg. Wil je meer informatie over een onderwerp? Dan kun je op een link klikken die ik voor je heb gemaakt.
Die leid je naar het artikel waar je alle informatie kunt vinden. Voordat we beginnen, laten we eerst eens kijken naar wat een ondernemingsplan is.
Let’s go!
Wat is een ondernemingsplan?
In een horeca ondernemingsplan geef je gedetailleerd weer hoe je je restaurant gaat opzetten. Hiermee krijg je inzicht in de kansen en bedreigingen van je restaurant. Daarnaast geeft het plan ook inzicht hoeveel je moet verkopen om winst te draaien.
In een later stadium zul je deze input ook nodig hebben voor investeerders.
Of een restaurantconcept daadwerkelijk zal slagen is afhankelijk van:
- De ondernemer;
- Het gekozen restaurantconcept;
- De markt;
- De aanwezigheid van concurrentie;
- Het product;
Een ondernemingsplan is persoonlijk! Daardoor heeft de inhoudsopgave van het plan niet een vaste structuur.
Houd bij het maken van een ondernemingsplan in gedachten dat het schrijven een tijdrovende klus is. Maak hiervoor tijd vrij in je agenda en als je vastloopt leg het plan weg en probeer het later nog een keer.
Ik ben van mening dat de volgende onderwerpen aanbod moeten komen:
#1. Samenvatting ondernemingsplan
De samenvatting van het ondernemingsplan schrijf je pas op het laatst. Het geeft een overzicht van je plan in het geheel.
Zie het als een aperitief, een korte opwarmer voor wat er komen gaat. In de samenvatting geef je dus een introductie weer van wat de lezers kunnen verwachten.
In de samenvatting komt te staan:
- Wie je bent en welke horeca-ervaring je hebt
- Wat je visie is of beter nog je waarom- hoe- en wat vraag?;
- Welk restaurantconcept je gaat starten en in welk gat in de markt je gaat springen?
- Welke locatie je hebt gekozen en welk voordeel deze locatie heeft.
- Op welke doelgroep je je gaat richten;
- Welke gerechten/producten je gaat verkopen;
- Hoe je jouw restaurant gaat financieren;
Vervolgens spreek je uit hoeveel geld je van investeerders nodig hebt om van start te gaan. Belangrijk is ook te beschrijven wat je met het geleende geld gaat doen en hoelang het duurt voordat investeerders hun geld terugverdiend hebben;
- Wat je doelen zijn en plannen voor de toekomst?
Geef in de samenvatting alles kort en bondig weer. Het liefst op 1 a4tje.
Willen investeerders meer informatie over een bepaald aspect, dan kunnen ze naar het desbetreffende hoofdstuk bladeren.
#2. Het Restaurantconcept
Je hebt de lezer in de samenvatting weten te overtuigen om verder in het plan te duiken. In deze paragraaf ga je je restaurantconcept in detail uitleggen.
Wil je meer informatie over het kiezen van een restaurantconcept? Lees dan het artikel: Restaurantconcept kiezen.
In welk van de 4 restaurantconcepten past jouw idee?
- Het luxe restaurant;
- Fast casual restaurant;
- Casual restaurant;
- Fastfood restaurant.
Vervolgens ga je je restaurantconcept beschrijven. Begin met de naam van het restaurant. Waarom heb je voor deze naam gekozen?
Hierna beschrijf je het proces van bedienen. Start met het ontvangst van de gast en eindig met het weggaan. Vertel ook wat voor soort personeel je nodig hebt. Student, of zeer deskundig personeel.
Het volgende punt van aandacht is de keuken. Wat voor soort kookstijl ga je hanteren? Welke kooktechnieken? Worden de producten ambachtelijk bereid? of gebruik je voorbewerkte producten?
Dan de menukaart. Hoeveel gerechten staan op de kaart? en hoe vaak verwissel je deze? werk je met een dag of weekmenu?
Het drankassortiment is het volgende punt van aandacht. Is het assortiment smal en diep en gericht op de verkoop van wijnen? Met daarbij een klein frisassortiment zoals in een luxe restaurant?
Of juist het tegenovergestelde zoals gebruikelijk bij een casual restaurant.
De ambiance is het laatste onderdeel. Begin met de ligging van het pand. Beschrijf waarom jouw restaurantconcept juist in deze buurt past.
Daarna de ambiance binnen. Beschrijf het interieur dat je gekozen hebt. De zitplaatsen zijn bijvoorbeeld luxe zodat de gast zich de hele avond comfortabel voelt. Er wordt gebruik gemaakt van kostbaar handgemaakte serviesgoed.
Wat voor soort muziek past bij jouw restaurant?
En afhankelijk van het concept, welke voorzieningen zijn er voor kinderen?
Tip: Zorg dat je een moodboard hebt zodat de lezer van het plan een visueel gevoel bij het concept krijgt.
Doelgroep en USP
Je hebt nu het restaurantconcept uitgebreid beschreven. Vervolgens dien je te vertellen wat er zo uniek is aan het concept. Dit dient zo uniek te zijn dat het voor de concurrentie niet of lastig te kopiëren is.
Daarna kun je in het kort weergeven wie je doelgroep is. Waarom deze doelgroep bij jouw komt eten en niet bij de concurrentie.
#3.Het management
Investeerders investeren niet alleen in een goed idee maar vooral in de ondernemer. Deze paragraaf gaat over de mens achter het bedrijf.
Vertel hier wie je bent, waar je werkt en gewerkt hebt. Hoe heeft je werkervaring er aan bijgedragen dat je een restaurant kan starten, leiden en succesvol kunt maken?
Omschrijf je sterke en zwakke eigenschappen als persoon maar ook op zakelijk gebied.
Ondersteun het verhaal door het toevoegen van je Curriculum Vitae.
Indien je een compagnon hebt of een andere werknemer met een bijzondere werkervaring vermeldt dit dan ook.
Het kan zijn dat je een compagnon hebt die zeer sterk is aan de zakelijke kant. Of je hebt een chef die in een Michelin-restaurant werkzaam is geweest.
#4. Waarom- hoe- wat vraag
Anders gezegd de visie en missie van jouw restaurant. Die beschrijf je in deze paragraaf. Plus je plannen om het restaurant succesvol van de grond te krijgen en te runnen.
Belangrijke factoren die dat kunnen beïnvloeden zijn:
- Het aantal maaltijden per dag (piekmomenten);
- Loonkosten, foodcosts en voorraadbeheer.
Vergeet niet om hier ook te beschrijven wat je gaat doen om het personeelsverloop laag te houden. Denk hierbij aan het trainen van je personeel.
Het laatste punt is: hoe zorg je ervoor dat je loyale gasten krijgt die steeds weer terug komen. Het is makkelijker om een bestaande gast terug te laten komen, dan een nieuwe binnen te krijgen.
#5. De markt
Als ondernemer dien je op de hoogte te zijn van de horecamarkt op lokaal- en regionaal niveau.
Hier komt de informatie die je verzameld hebt in het artikel: Een concurrentie-analyse maken goed van pas.
Je moet weten hoe goed of slecht lokale restaurants presteren. Plus waarom ze goed of slecht presteren.
Wat moet je weten van de concurrentie?
Ik raad je aan om ongeveer 5 concurrenten te beschrijven. Breng in kaart wat de verschillen zijn tussen jouw restaurant en de concurrent.
Daarna breng je de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen in kaart. Doe dit op de onderdelen:
- Locatie: zichtbaarheid, toegankelijkheid en parkeermogelijkheid;
- Doelgroep;
- Menukaart;
- Atmosfeer;
- Eten: smaak en presentatie;
- Niveau van de bediening;
- Prijs/kwaliteit verhouding;
- Online aanwezigheid;
- Personeel: deskundig of juist niet.
Beschrijf ook hoeveel kilometer(s) de concurrentie van jouw restaurant ligt.
Ideaal is ook om inzicht te krijgen in de piekmomenten van de concurrenten. Wat voor omzet hebben ze dagelijks/maandelijks/ jaarlijks.
Wat is je plan om te concurreren met deze bedrijven? Hoe ga je gasten weghalen bij deze bedrijven?
Indirecte concurrenten
Zijn restaurantconcepten die andere producten aanbieden maar die dezelfde prijs hanteren.
Bijvoorbeeld een Fast casual- en Fastfood restaurant waar je voor €8,- kunt eten maar die
allebei een ander soort assortiment aanbieden.
Welke 5 indirecte concurrenten zijn er in jouw omgeving te vinden?
Lees hier hoe je een externe analyse kunt maken
#6. Doelgroep en potentiële gasten
In de paragraaf het restaurantconcept heb je als het goed is al over je doelgroep gehad. Nu ga je specifieker in op de doelgroep.
Bij het kiezen van een restaurantconcept kies je min of meer ook voor een doelgroep. Welke groep past bij jouw restaurant?
Hierna ga je kijken hoeveel de gekozen doelgroep uitgeeft aan een avondje uit.
Vervolgens zoek je uit wat de motivatie van de gast is om je restaurant te bezoeken. Is dat een zakenlunch of het vieren van een verjaardag met vrienden? Of allebei?
Als laatste het culinair gedrag van de doelgroep. Dat is het gedrag dat de gast vanuit huis heeft meegekregen.
Het verzorgingsgebied
Je hebt al aardig wat informatie over je doelgroep. Maar er is meer info nodig om te bepalen of je doelgroep groot genoeg is.
Bijvoorbeeld:
- Hoeveel inwoners telt de vestigingsplaats / heeft je verzorgingsgebied?
- Hoe groot is de doelgroep in de vestigingsplaats?
- In welke wijk ga je je restaurant vestigen?
- Wat is het gemiddelde inkomen?
- Als je het gemiddelde inkomen weet dan kun je ook het opleidingsniveau in schatten.
- Welke beroepen hebben de mensen in de doelgroep?
- Hoe ziet de leeftijdsopbouw van de populatie er uit?
Mocht je nog extra informatie nodig hebben om je doelgroep te bepalen? Lees dan mijn artikel doelgroep bepalen.
#7.Locatie, locatie, locatie
De keuze voor een locatie heeft grote invloed voor het slagen van je restaurant. Investeerders willen graag weten waarom je een locatie gekozen hebt.
Is dat door:
- Ideale demografie?
- Drukte van voetgangers? denk hierbij aan een winkelstraat;
- Goede omzetten van andere horecabedrijven;
- Aanwezigheid van kantoren.
Beschrijf verder nog de zichtbaarheid van de locatie. Kunnen bijvoorbeeld voetgangers die van beiden richtingen komen het pand makkelijk zien? En hoe zit het met fietsers? En gemotoriseerde voertuigen?
Het beste is om dit zelf eens te ervaren door langs het pand te lopen, te fietsen en te rijden.
Niet te vergeten de parkeergelegenheid. Is de locatie makkelijk te bereiken met de auto?
Is het pand voor mensen met een lichamelijke beperking goed te betreden?
Tenslotte, heeft de locatie nog nadelen? Vertel daar eerlijk over en leg je plan uit hoe je die nadelen gaat overkomen.
Bij het schrijven van dit onderdeel adviseer ik je om het artikel:
Locatie van je restaurant kiezen te lezen.
#8. Marketing
Hoe ga je in een markt met moordende concurrentie jouw restaurant promoten.
Beschrijf welke acties je gaat ondernemen om onder de aandacht van de doelgroep te komen. Vervolgens moet je nadenken over hoe je deze mensen in je restaurant gaat krijgen.
De beste manier om gasten te trekken is door:
- Mond tot mond reclame
- Positieve reviews
- Media aandacht.
Voorbeelden van mogelijke acties:
- Persberichten sturen naar lokale dagbladen met daarop openingsdatum;
- Wedstrijden op Facebook organiseren;
- Evenementen organiseren;
- Kortingen geven op gerechten of 3-gangenmenu.
- Foodbloggers een artikel laten schrijven;
Deze acties zijn gericht op korte termijn. Welke acties ga je ondernemen met het oog op de lange termijn. Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat je gasten steeds weer terug komen?
Maak je hiervoor gebruik van Facebook, LinkedIn of Instagram om onder de aandacht te blijven? Of ga je met een loyalty programma of kortingen werken?
Vertel wat deze marketingacties kosten en wat het oplevert.
Mocht je een gespecialiseerd horeca PR bureau in hebben gehuurd, vermeld dit in je plan. Geef ook weer welke restaurants ze geholpen hebben en wat het resultaat was.
Lanceren van de website
Meestal wordt de website in een laat stadium ontworpen en online gezet.
Dit is een gemiste kans!
Zorg ervoor dat de website in een vroeg stadium online komt. Zodat je de mensen in een vroeg stadium kunt betrekken bij je plannen. Deel deze plannen dan ook!! Een voorbeeld van een goede restaurantwebsite vind je hier.
Een website is persoonlijk, dus zorg ervoor dat je jouw verhaal verteld. Waarom wil je dit concept gaan starten? Een filmpje kan dit mooi ondersteunen!
Installeer daarnaast een reserveringsplugin zodat mensen alvast kunnen reserveren.
#9. Het personeel
Naast de eigenaren zijn er nog meerdere medewerkers. Het handigste is om hiervoor een organogram te maken. Zo kun je een overzicht maken van de werknemers die je nodig hebt.
Wie is er verantwoordelijk voor het runnen van de keuken of bediening. Plus wat zijn haar of zijn taken en verantwoordelijkheden.
Welke kwalificaties en vereisten hebben de mensen nodig die deze rollen gaan vervullen.
Beschrijf hoe je mensen gaat werven voor de openstaande vacatures. Wat je de mensen aan salaris gaat betalen. Hoe je de mensen gaat opleiden zodat alle neuzen de zelfde kant op wijzen.
Ik raad je aan om hiervoor de artikelen: Personeel werven en personeel trainen te lezen.
#10. De financiën
Voor potentiële investeerders is het financiële plan het belangrijkste onderdeel! Zorg ervoor dat je de haalbaarheidsstudie, die je gemaakt hebt, laat controleren door bijvoorbeeld een horeca accountant.
Deze horeca accountant kan dan de puntjes op de i zetten. Daarnaast weet hij/zij ook welke informatie de bank en investeerders willen zien.
Investeringsbegroting
De eerste stap, in het financiële hoofdstuk is de investeringsbegroting. Op deze begroting staan alle investeringen die nodig zijn om jouw restaurant te starten. Ga je bijvoorbeeld het pand verbouwen voor bijvoorbeeld 30.000, dan komt dit op deze investeringsbegroting te staan.
Andere mogelijke investeringen kunnen zijn:
- Inrichting keuken;
- Inrichting restaurant;
- Werkkapitaal;
- Aanschaf POS-systeem;
- Voorfinanciering BTW.
Zorg dat er bij de investeringsbegroting altijd een onderbouwing van de investeringen zit.
Financieringsbegroting
Hierboven heb je beschreven welke investeringen je gaat doen. De volgende stap is kijken hoe je die investeringen gaat financieren. Die financieringen kun je op 2 manieren doen, namelijk: met je eigen vermogen of met vreemd vermogen. Eigen vermogen je jouw eigen geld dat je beschikbaar stelt aan de onderneming. Vreemd vermogen is geld dat je leent van een bank of investeerder.
Vervolgens moet je kijken naar de solvabiliteit van jouw restaurant. Dat is belangrijk, want zo kun je uitrekenen in hoeverre jouw restaurant aan het aflossen van schulden kan voldoen. Je rekent het uit door het eigenvermogen door het vreemde vermogen te delen.
Verwachte inkomsten (Verkoopvoorspelling)
Je gaat in dit deel kijken of je restaurantconcept financieel haalbaar is. Daarvoor ga je een resultatenrekening opstellen, ook wel winst of verliesrekening genoemd.
De eerste stap is om te kijken naar je verwachte inkomsten. Als dit jouw eerste restaurant is, is dit een lastig karwei, want je zult dan veel schattingen moeten maken. Dat is niet erg, zolang je maar kunt onderbouwen hoe je aan deze schattingen bent gekomen.
Lees het artikel: Een verkoopvoorspelling maken voor de theorie. In dit artikel kun je ook een Excel bestand downloaden waarmee je een verkoopvoorspelling kunt maken.
Voor het ondernemingsplan heb je wekelijkse, maandelijkse en jaarlijkse verkoopvoorspellingen nodig!!
Vanuit deze verkoopvoorspellingen kun je vervolgens een omzetprognose voor 3 jaar maken.
Verwachte uitgaven (Resultatenrekening)
De volgende stap is de verwachte uitgaven in kaart te brengen. Er zijn 2 kostensoorten die je tegenkomt:
Vaste kosten en variabele kosten.
Lees het hoofdstuk verwachte uitgaven in kaart brengen om te lezen hoe je dat doet. Ook kun je een resultatenrekening template downloaden, zodat je meteen aan de slag kunt.
Nu kun je de resultatenrekening maken en onderzoeken of jouw restaurantconcept winstgevend is.
De resultatenrekening dien je het eerste jaar maandelijks weer te geven. De resultatenrekening dien je in het ondernemingsplan voor 3 jaar weer te geven.
Liquiditeitsbegroting
Dit is een begroting waarin de inkomsten en uitgaven van een bepaalde maand worden weergegeven. Zo weet je of je voldoende geld hebt om de rekeningen te betalen of om extra investeringen te doen.
Een liquiditeitsbegroting moet je in het ondernemingsplan voor 3 jaar weergeven.
Break-even point
Jouw restaurantconcept is winstgevend! Indien dit niet het geval is, moet je terug naar de tekentafel om uit te zoeken hoe je de kosten kunt verlagen.
Vervolgens is het nodig om uit te gaan rekenen hoeveel je moet verkopen om uit de kosten te komen. Met andere woorden wanneer draai je break-even.
Je moet weten waar je dagelijks, wekelijks, maandelijks en jaarlijks break-even point ligt.
Worst case scenario
Een worst case scenario is een scenario waarbij financieel alles tegenzit. Wat doe je dan?
#11. Welke rechtsvorm kies je?
Er zijn een aantal rechtsvormen waaruit je kan kiezen:
- De eenmanszaak. Deze rechtsvorm kom je vaak tegen bij kleine horecabedrijven. Deze bedrijven worden gerund door 1 persoon. Een kenmerk van deze rechtsvorm is dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen het zakelijke en privévermogen.
- Vennootschap onder firma (VOF). Is een samenwerkingsvorm tussen 2 of meerdere personen. Kenmerk van deze rechtsvorm is dat er een afgescheiden firmavermogen is. Voor een horeca-echtpaar is dit een interessante rechtsvorm door de fiscale voordelen.
- Besloten vennootschap (BV). Is een rechtsvorm die op naam staat van 1 of meerdere personen (aandeelhouders) . Voordeel van een BV is de verminderde persoonlijke aansprakelijkheid.
Het handelsregister
Het is verplicht om jouw restaurant in te schrijven bij het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Als je je bedrijf inschrijft dan krijg registernummer. Dit dien je te vermelden op facturen en briefpapier. Voor derden is het handelsregister belangrijk omdat men kan zien wie het bedrijf vertegenwoordigd. En welke bevoegdheden deze persoon heeft.
#12. Je persoonlijke financiën
Als je geld gaat lenen via de bank, dan moet je ook je persoonlijke financiën laten zien.
Stop een kopie van je persoonlijke financieel overzicht in het ondernemingsplan.
Laat zien hoeveel je de afgelopen jaren verdiend hebt. Breng bezittingen en eventuele schulden in kaart. Ben hierin eerlijk want de banken kunnen je gegevens ook achterhalen.
#13. Welke vergunningen heb je nodig?
Maak een lijst met vergunningen en verzekeringen die je nodig hebt om van start te gaan.
Elke gemeente heeft andere regels, dus het aantal vergunningen dat je nodig hebt verschilt.
Denk zeker aan deze vergunningen:
- Drank- en horecavergunning;
- Exploitatievergunning;
- Terrasvergunning;
- Uitstal vergunning;
- HACCP;
- Omgevingsvergunning bouw;
- Omgevingsvergunning brandveiligheid;
- Bestemmingsplan;
- Milieubeheer horeca.
#14. Welke specialisten heb je ingehuurd?
Maak een lijst van alle consultants die je ingehuurd hebt.
Denk hierbij aan:
- Architecten;
- Accountant;
- Keukenontwerper;
- Advocaat;
- Interieurdesigner;
Leg uit welke diensten ze aan je verlenen. Bijvoorbeeld een architect die helpt bij het aanvragen van vergunningen.
#15. Bijlagen ondernemingsplan
Het is de bedoeling dat het ondernemingsplan niet te lang wordt. Maar soms heb je veel informatie over een onderwerp dat per se in het plan moet.
Je kunt een paar alinea’s wijden aan het onderwerp en dan doorverwijzen naar de bijlagen.
De leesbaarheid van het plan wordt daardoor beter. Mochten investeerders meer informatie willen hebben dan kunnen ze in de bijlagen kijken.
De bijlagen kan deze informatie bevatten:
- CV van de eigenaren en/of leidinggevenden;
- Documenten van het concurrentieonderzoek;
- Contracten;
- Vergunningen en certificaten;
- Huurcontract;
- Kopie van persoonlijke financiën;
- Moodboard, recepten, menu-items;
- Diploma’s;
- Inschrijving bij de Kamer van Koophandel;
- Verklaring Sociale Hygiëne.
Werk je ondernemingsplan verder uit
Photo by rawpixel.com on Unsplash